Wat maakt een goed leider?
Er wordt nog al eens gezegd ‘…dat vraagt om goed leiderschap!’. Als je berichten in de media mag geloven is goed leiderschap iets wat gemakkelijk te definiëren en te leren is. Zo vind je kenmerken van goed leiderschap, do’s en don’ts, lijstjes met vaardigheden en tips hoe je deze in no time onder de knie kunt krijgen. Als je een leidinggevende positie krijgt of wilt, kun je daarmee schijnbaar een vliegende start maken.
Was het allemaal maar zo makkelijk..!
Helaas kunnen we niet zomaar werken met stereotypen om een goed leider te identificeren. De werkelijkheid is (uiteraard) complexer. Er is niet één goede leider en je bent er niet zomaar met een simpele checklist.
Wat we al wisten vanuit onze ervaring, maar wat ook gestaafd wordt door wetenschappelijk onderzoek is dat er niet één beste leider is.
Effectief leiderschap hangt af van de combinatie van tijd, omstandigheden en de persoon. Maar wanneer ben jij dan een effectief leider? Hieronder benoemen we een aantal belangrijke factoren om mee te nemen in je overwegingen of jij een effectief leider bent of kunt zijn.
Een leider werkt niet alleen. Als je wel alleen werkt kan dat verschillende negatieve gevolgen hebben. In het lager en middenmanagement kan dat tot gevoelens van eenzaamheid leiden. In het hoger management kan dat ook leiden tot zelfoverschatting en het niet uit handen willen geven van macht. Verzamel een effectief (management) team om je heen met voldoende autonomie dat tegenwicht kan geven en besluitvorming kan verbeteren.
Zorg dat je oog hebt voor diversiteit op de werkvloer. Denk daarbij aan een (meer) gelijke verdeling van gender, leeftijden, sociale en culturele achtergronden. Hoewel quota voor veel organisaties een heet hangijzer zijn, kunnen deze wel degelijk helpen bij het aanstellen van een meer divers team. Dit leidt allereerst tot een grotere vijver om uit te vissen en zo de beste kandidaten te selecteren. Het leidt daarnaast tot een breder perspectief bij bijvoorbeeld besluitvorming en een bredere vertegenwoordiging van medewerkers in de organisatie.
Verdiep je in transformationeel leiderschap. Door voortdurende automatisering verandert het werk en is er minder ruimte voor transactional leiderschap. Zorg door middel van transformationeel leiderschap dat je een duidelijke visie en missie uitdraagt, dat werknemers voldoende worden gemotiveerd, dat ze worden ondersteund, dat er een goede samenstelling is van teams en dat talent behouden blijft.
Transactioneel Leiderschap
Gaat uit van het doen van transacties, ‘voor wat – hoort wat’, waardering als zaken goed gaan, ‘straf’ als zaken niet gaan zoals gewenst. Transactioneel leiderschap kan op korte termijn positieve effecten opleveren en bepaalde mensen motiveren. Op langere termijn kan dit, afhankelijk van de branche, leiden tot onderlinge concurrentie en wrijving, waardoor verloop ontstaat. Ook kan de klant de dupe worden doordat de mensen in de organisatie meer gericht zijn op eigen belangen dan de belangen van de klant.
Transformationeel leiderschap
Richt zich op verandering, de leider draagt een verhaal uit, verkondigt een inspirerende visie waardoor medewerkers intrinsiek gemotiveerd worden. In de visie wordt uitgedragen waar de organisatie naar toe wil en overkoepelende belangen van alle betrokkenen worden in kaart gebracht. Medewerkers worden daarbij begeleid in hun ontwikkeling. Transformationeel leiderschap vraagt om een langere adem, het gaat uit van resultaat op de lange termijn.
Als jij dan eenmaal leider bent, dan ben je helaas niet onbeperkt houdbaar. Uit onderzoek is gebleken dat CEO’s (algemeen directeuren) tot optimale prestaties komen wanneer zij zo’n vijf jaar die positie bekleden binnen een organisatie. Als leider heb je dus even tijd nodig om je te bewijzen. Blijf daarna alleen niet te lang hangen, maar blijf jezelf afvragen of jij de juiste persoon op de juiste plek bent, of dat de organisatie inmiddels iemand anders nodig heeft.
Hoewel je dus niet zomaar vanzelf een goede leider bent, kun je wel bepalen of jij een goede leider kunt zijn. Vervolgens kun je bepalen waar jij staat qua inhoudelijke kennis en managementvaardigheden en welke ontwikkeling jij nog moet maken. Bovenstaande handvatten kunnen daarbij verder helpen om richting te geven aan je leiderschap.
Dit artikel is gebaseerd op het boek:
Goede leiders zweven niet – De fundamenten van effectief leiderschap in organisaties en de maatschappij Janka Stoker en Harry Garretsen
Bekijk hier de andere artikelen
Leren "leren"
Je leert van alles op school. Leren hoe je het beste kunt leren, daar wordt helemaal niet veel aandacht aan besteed. Terwijl een goed begin, is het halve werk. Dus wat is nou belangrijk om……………
Verschillen tussen mannen en vrouwen: gevolgen voor werk
Discussies over genderongelijkheid op het werk zijn nu al een tijdje booming en blijven relevant. De één is voor een vrouwen/diversiteitsquotum, de ander is faliekant …………
Bekijk hier de andere artikelen
Leren "leren"
Je leert van alles op school. Leren hoe je het beste kunt leren, daar wordt helemaal niet veel aandacht aan besteed. Terwijl een goed begin, is het halve werk. Dus wat is nou belangrijk om……………
Verschillen tussen mannen en vrouwen: gevolgen voor werk
Discussies over genderongelijkheid op het werk zijn nu al een tijdje booming en blijven relevant. De één is voor een vrouwen/diversiteitsquotum, de ander is faliekant …………
